Ipno-esbrihanto
Hylocomium splendens
Hylocomiaceae
Nom en français : Hypne brillante.
Descripcioun :Aquelo grando mousso (> 10 cm) pluroucarpo verdo coulour óulivo esbrihanto à jaunastro fai de gràndi tepo sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre (sapin, mele...). Se recounèis à si tijo roujo, penado dos à tres fes, e que dounon de foundo en estànci cado annado. Li fueio fan aperaqui 2,5 mm, gaire plegado, jaunasso quouro seco, pounchudo au bout (bè) emé uno courto costo doublo sus mens de la mita de la fueio. Au microuscope li celulo apicalo soun prourado. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Thuidium tamariscinum que ié sèmblo proun mai amé de tijo verdo. Tambèn amé d'àutri mousso di gènre Loeskeobryum e Hylocomiastrum.
Port : Pluroucarpo
Taio : 8 à 20 cm
Fueio : 2,4 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomium
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Sòu
- Roco
- Pege
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp., 1852
(= Hypnum splendens Hedw., 1801 = Hylocomium proliferum (Brid.) Lindb. )
Rasin(-roso)
Rhodiola rosea
Crassulaceae
Noms en français : Orpin rose, Orpin odorant.
Descripcioun :Lou rasin-roso trachis dins lis asclo de roucas en mountagno séusouso. Ié flouris belamen l'estiéu. Soun soulamen li flour di planto femello que sou roso qu'aquésti de mascle soun jauno (vèire li fotò à man drecho). Li fueio soun poupudo e d'un verd clar (o un pau verdalo).
Usanço :La racino èi manjadisso emé un goust de roso. Li tijo e li flour soun manjado en artico en ensalado o cuecho. Es uno planto couneigudo pèr èstre di proun vertuouso : douno d'enavans, ajudo à dourmi e pèr recupera de la fatigo. Tambèn èi bono contro la pisso-douço, l'ipertesuro e mai enca. En crèmo ajudo à lucha contro li rufo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhodiola
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Roucas
- Esboudèu
- Pelouso roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhodiola rosea L., 1753